اوج گیری گردشگری ایران بعد از دوره کرونا

حدود ۱۰ درصد درآمد ناخالص اقتصاد جهان از صنعت گردشگری است و رتبه ۵ را در بین صنایع مهم دارد در سال ۲۰۱۸ این صنعت با درآمده ۸٫۸ تریلیون دلار به اقتصاد جهان کمک کرد و حدود ۳۲۰ میلیون شغل در جهان به حوزه گردشگری و سفر مرتبط است.

براساس آمار شورای جهانی گردشگری و سفر ۵۰ میلیون شغل مربوط به صنعت گردشگری در سراسر جهان به دلیل کرونا از بین خواهد رفت؛ تنها در آمریکا پیش بینی می شود این بیماری ۲۴ میلیارد دلار به سرعت این کشور زیان وارد کرده باشد در اروپا نیز زیان یک میلیارد دلاری در ماه بوده، این زیان تنها در ایتالیا تا خرداد امسال به ۷ میلیارد یورو رسیده و در اسپانیا ۹ میلیارد و در یونان ۱۵ میلیارد یورو بود.

بهار سال ۱۳۹۸ حدود ۶۶ درصد از خانواده های ایرانی به مسافرت رفتند و در مجموع ۱۰۲ میلیون سفر در این مدت انجام شد. طبق آمار گردشگران داخلی ایران در سه ماه بهار نزدیک به ۱۳ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان در این بخش هزینه کردند به نظر می رسد گردشگری ایران بیش از ۹۰ درصد از این درآمد را از دست خواهد داد تا پایان بهار ۹۹ گردشگران ایران زیان ۴۰ هزار میلیارد تومانی ۱۳ هزار میلیارد تومان از گردشگری خارجی و ۲۷ هزار میلیارد تومان از گردشگری خارجی را متحمل می شوند حدود ۷ هزار میلیارد تومان ضرر به اقامتگاه و هتل های ایران و بیکاری بیش از ۸۰ هزار نفر، حدود ۴ هزار میلیارد تومان خسارت به صنعت هواپیمایی کشور تا پایان خرداد، حدود ۲ هزار میلیارد تومان ضرر به شرکتهای مسافرتی و بیکاری بیش از ۵ هزار نفر از جمله ضررهای اقتصادی ناشی از کرونا در ایران هستند.

ناصر رضایی پیرامون اوج گیری گردشگری ایران بعد از دوره کرونا گفت: بیش از ۱۰۰ میلیون شغل مرتبط با گردشگری در این دوران آسیب جدی دیدند و شغلهایی مانند گردشگری و صنعت حمل و نقل بیشترین آسیب را متحمل شدند.

وی ناشناخته بودن این بیماری و تغییرات شیوه نامه برای مقابله با این بیماری را از دیگر ویژگی های این دوران دانست و گفت: اخبار جدید و شیوه انتقال این بیماری هروز بیش از گذشته بر صنعت گردشگری اثر می گذارد و حتی بروی آمار و برنامه هایی که سازمان جهانی گردشگری ارائه می دهد نیز اثرگذار است.

رضایی همچنین درباره بحران کنونی گردشگری گفت: بحران گردشگری در سال های ۱۹۵۰ و ۲۰۰۹ نیز بوجود آمده بود که برطرف شد و بحران کنونی نیز از بین می رود و گردشگری دوباره به دوره اوجش بر می گردد و براساس پیش بینی های جهانی، پس از پایان این دوره با رشد انفجاری گردشگری مواجه خواهیم بود و ایران جز ۱۰ مقصد نخست گردشگری خواهد بود.

وی کشف واکسن کرونا و یا مهار این بیماری را راه های خروج از این شرایط ارزیابی کرد و افزود: ایران می تواند با موج عظیم گردشگر پس از پایان این دوره همه گیری مواجه شود و باید برنامه مناسب برای آن شرایط را از هم اکنون داشته باشیم.

رضایی افزایش آگاهی در بین مردم را در این شرایط ضروری دانست و گفت: افزایش آگاهی می تواند به درک و رعایت شیوه نامه های بهداشتی منجر شود.

وی با بیان اینکه شیوع کرونا در ووهان و در ادامه شیوع آن به دیگر کشورها، جهان را غافلگیر کرد، افزود: کشورها مرزهایشان را بروی یکدیگر بستند اما، گردشگری ایران پیش از شیوع کرونا با وقوع حوادث محتلف در سال گذشته با آسیب مواجه شده بود و چالش هایی زیادی داشت وقوع حوادث در دی و بهمن سال گذشته ۸۰ درصد سفرهای ورودی به ایران را لغو کرده بود و آمار نشان می دهد ورودی گردشگر به ایران در سه ماه نخست سال جاری کمتر از ۱۰۰ هزار نفر بوده است.

وی افزود: در دوره شیوع کرونا بخشهای خصوصی مرتبط آسیب های جدی دیدند که نیاز به ورود و حمایت دولت وجود دارند. در این دوره نقش حمایتگری دولت پررنگ است. دولت می تواند با ارائه تسهیلات به بخش خصوصی آنها را کمک کند. تاکنون حمایت هایی از سوی دولت انجام شده ولی همچنان کافی نیست و نیاز به تسهیلات بیشتری وجود دارد.

این کارشناس حوزه گردشگری با اشاره به اینکه حوزه گردشگری در پیش از انقلاب در اولویت دولتمردان قرار نداشته، گفت: پیش از انقلاب حکومت شاه به دلیل نفوذ غرب علاقمند توسعه گردشگری بود و برای خود این صنعت اولویت جدی قایل نبود. پس از انقلاب نیز گردشگری در برنامه های توسعه کشور در اولویت جدی قرار نداشت تا اینکه رهبری متذکر شدند.

وی در ادامه رویکرد جدید دولت را حائز اهمیت دانست و افزود: در مجموعه دولت به محور توسعه گردشگری توجه دارد که تدوین سند توسعه گردشگری و حساب های اقماری در آن راستا قرار دارد که در دوره پس از کرونا نتایج مثبت آن مشخص شود که البته انجام تبلیغات و بازاریابی باید در دستور کار قرار بگیرد.

رضایی انجام کارهای کوچک و مهم را در این دوران ضروری ارزیابی کرد و افزود: باید در این دوران تهدید بوجود آمده از کرونا را به فرصت تبدیل کنیم و رسانه می تواند تاثیر زیادی داشته باشد.

مجید گلپایگانی، مدرس مشاورو پژوهشگر، سازمان مدیریت صنعتی با اشاره به برنامه های ایران برای گردشگری گفت: پس از خروج آمریکا از برجام و کاهش ورودی گردشگر غربی به ایران، برنامه هایی را برای جذب گردشگر از کشورهای شرقی از جمله چین آغاز شد. بیش از ۲۰۰ میلیون چینی پاسپورت دارند و هدف گذاری ایران ورود ۲ میلیون گردشگر چینی به ایران بود که به شیوع کرونا لغو شد.

وی با بیان اینکه شیوع کرونا خسارت زیادی به گردشگری وارد کرده، گفت: بسیاری معتقدند گردشگری دلیل اصلی شیوع کرونا بوده و فردی که ناقل این بیماری بوده با سفر به شهر و کشورها و حتی قاره های دیگر این بیماری را منتشر کرده است.

این پژوهشگر در ادامه با بیان اینکه گردشگری و صنعت حمل و نقل هوایی همچون هواپیما بیشترین آسیب را پس از وقوع کرونا دیده اند، گفت: در روزگاری که این دو صنعت آسیب جدی دیدند صنایع بهداشتی، غذایی و حتی الکترونیک با وجود تحریم ها توسعه زیادی داشتند.

گلپایگانی با بیان اینکه گردشگری در طول ۲۰ سال گذشته تاثیرانی منفی را از حمله به برجهای دوقلو در آمریکا، رکود اقتصادی و شیوع سارس داشته، گفت: اما با گذر از بحران ها کمر راست کرده است.

وی با بیان اینکه درآمد ناشی از گردشگری برای تمام کشورها اهمیت دارد، گفت: براساس آمار شغل ۵ میلیون ایرانی در دوران کرونا آسیب دیدند و ۷ میلیارد تومان هتلداران و دیگر اماکن اقامتی ضرر دیدند و بیش از ۲ هزار میلیارد تومان آژانس های هواپیمایی ایران ضرر دیدند که رقمهای زیادی است.

گلپایگانی اضافه کرد: ایران برای جذب گردشگر باید از تجارب دیگر کشورها از جمله کشورهای همسایه استفاده کند و نگاه استراتژیک داشته باشد که نیازمند فعالیت های مختلف است. همچنان همه می دانند گردشگر جایی می رود که امنیت وجود داشته باشد و خبر کوچکترین اتفاقها می تواند به جذب گردشگر آسیب برساند.

وی با اشاره به اینکه گردشگری و سفر با شیوع کرونا دچار تغییرات زیادی شده، گفت: شکل سفرها در این روزها تغییر کرده است. افراد ترجیچ می دهد به سفرهای کوتاه مدت تر بروند یا بجای حمل و نقل هوایی از خودورهای شخصی و حمل و نقل ریلی استفاده کنند. قطعا در این ایام بیمه های سفر از اهمیت بیشتری برخودار شده و ملاحظات بهداشتی در اولویت بالاتری قرار گرفته است.

گلپایگانی گفت: برای گذر از این دوران باید شیوه نامه یا توصیه دیگر کشور را ارزیابی و رعایت کنیم که مهمترین آنها مدیریت و جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری است و سپس کمک به مشاغلی که از این بیماری آسیب دیدند، هست.

گلپایگانی اضافه کرد: این روزها برخی از کشورهای اروپایی که زمستان سال گذشته در اوج کرونا بودند، امروز به شرایط پایدارتری رسیدند و مناطق گردشگریشان را باز کردند می توان از روش و راه کار این کشورها استفاده کرد به عنوان مثال، حضور پزشک و گرفتن تست کرونا و انتقال مسافرانی که تست آنها مثبت اعلام شده بود به هتل هایی مشخص.

وی با بیان اینکه ایران بیش از ۹۸ درصد درآمد ناشی از گردشگر را همانند دیگر کشورها از دست داده، گفت: این زمان می تواند دوره بازیابی برای گردشگری ایران شود و تمام فعالان برای دوره انفجار گردشگر به افزایش مهارتهایشان بپردازند.

گلپایگانی گفت: تولید محتوا فیلم و عکس با زبانهای بین المللی، حضور و تولید محتوا در شبکه های اجتماعای معرفی جاذبه های فرهنگی ایران از جمله این موارد هستند.