ژنرالی که به درد جنگ اقتصادی نمی‌خورد/ قبل از آتش گرفتن نفت زنگنه را به خانه بفرستید

نمایندگان در نامه‌ای که به سران قوا درباره مدیریت زنگنه نوشته‌اند نکات قابل توجهی را تذکر داده‌اند.

گچساران نيوز: ۷۲ نفر از نمایندگان مجلس طی نامه‌ای به سران قوا تاکید کردند که زنگنه نه‎ تنها اهتمام عملی برای مقابله با تحریم‎ها ازخود بروز نداده است بلکه تقریبا همه روزنه‎های موجود جهت بی‎اثر کردن تحریم‎ها را خواسته یا ناخواسته مسدود کرده است. این انتقاد نمایندگان به سران قوا ناشی از یک نوع نگرانی است که پیشتر نیز در افعال و نتیجه کار وزیر نفت تحت مدیریت «بیژن نامدار زنگنه» بروز کرده است.

از قرارداد کرسنت که ضررهایی را به کشورمان وارد کرد بگذریم به ماجرای توتال می رسیم که بسیاری از منتقدان مطرح کردند که وزیر نفت به جای بها دادن به فرانسوی‌های بدقول که پیشتر در همین منطقه نفتی یعنی پارس جنوبی بدعهدی خود را به اثبات رسانده‌اند به شرکت‌های نفتی از کشورهای دیگر توجه کند. اما نه تنها دراین قرارداد، شرکت توتال از ایران رفت بلکه گزارش شده که شرکت چینی هم سرمایه گذاری خود دراین بخش را نیز تعلیق کرده است.

نامه این نمایندگان به سران قوا حاکی از یک نکته محوری است و آن عدم بهره گیری از ظرفیت شرکت‌های داخلی است که در طول مدت مدیریت زنگنه بر وزارت نفت باعث تضرر کشورمان شده است. در قرارداد توتال هم اطلاعات نفتی کشورمان توسط شرکتی که در آنسوی میدان نفتی یعنی قطر حضور دارد، از ایران خارج شد و هم پروژه ناتمام ماند و وقت و هزینه برای جابه جایی و جایگزینی شرکت دیگر از دست رفت. این در شرایطی است که استفاده از ظرفیت پیمانکاران داخلی می‌توانست بخش بزرگی از نقدینگی کشور را به سمت سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز هدایت کند.

زنگنه از زمانی که به وزارتخانه نفت آمد در مقابل تولید بنزین داخلی هم ایستاد. بسیاری مطرح می کنند که این رویه یک طرح سیاسی برای تخریب دولت پیشین بود. طرحی که از ابتدا دولت یازدهم پیگیری شد و همواره دولت در هر کنش و واکنشی اذهان را به دولت پیشین هدایت می کرد. این درحالی است که موضوع خام فروشی از جمله مبتلائات کشور در حوزه انرژی است. اصرار به خام فروشی درحالی است که به راحتی می توان با تولید محصولات نفتی مانند بنزین و صادرات آن تحریم‌های نفتی را دور زد؛ چراکه برای بنزین در دنیا مشتریان زیادی وجود دارد که به سختی فروش نفت خام نیست.

تناقض در مدیریت زنگنه را می توان در حوزه کارت سوخت هم دید. درحالی که در اوائل دولت یازدهم همه چیز مهیا بود و کارت سوخت می توانست مصرف بنزین را به طور بهینه مدیریت کند، اما با فشارهای زنگنه کارت سوخت حذف شد و حالا دولت با این استدلال که قاچاق سوخت در ایران بالارفته است سعی دارد دوباره کارت سوخت را احیا کند. موضوعی که بازهم یک دوباره کاری را در مدیریت وزارت نفت تحت هدایت زنگنه نشان می‌دهد.

موضوع نحوه ورود وزارت نفت به بورس و عرضه انرژی در آن نیز به مجادله‌ای مهم در این حوزه بدل شده است.

گویا زنگنه درباره فروش نفت در بورش در کمیسیون تلفیق مجلس گفته بود که «در عرضه‌های قبلی نفت در بورس انرژی، خودمان به خریداران اعلام کردیم که از بورس انرژی نفت خام را خریداری کنند، اما از این به بعد می‌گوییم از این بازار خریداری نکنند».
در همین رابطه، «نصرالله پژمانفر»، نماینده مردم مشهد با بیان اینکه عدم خریداری نفت در بورس سناریو شرکت ملی نفت برای مسدود کردن ‌‌‌‌‌‌‌‌مسیر فروش این کالای استراتژیک از طریق بازار متشکل و تحت نظارت بورس انرژی است، عنوان کرد: «انحصار در فروش نفت خام اقدام خطرناکی است که از سال‌های قبل و در اتاق‌های تاریک ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌به وسیله ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوراهای ۷ نفره ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بر سر قیمت و نحوه معامله نفت خام ایران تصمیم‌گیری می‌کردند.»

«رضا پدیدار»، رئیس کمیسیون اتاق بازرگانی تهران با اشاره به مذاکرات بخش خصوصی با وزیر نفت در حوزه بورس اظهار داشت: «ما در سال ۱۳۹۳ جلسه‌ای با آقای زنگنه داشتیم که من در آن جلسه گفتم دولت باید دست از انحصارطلبی در نفت بردارد، این مدل در دنیا منسوخ شده است. ما بیان کردیم که روش‌های جدید برای فروش کارمزدی، کنسرسیوم و متنوع‌سازی روش‌های فروش است که بخش خصوصی آمادگی این را دارد که مدل‌هایش را ارائه کند، اما وزارت نفت قبول نکرد.»

نکته دیگری که در نامه نمایندگان مجلس به سران قوا هم ذکر شده عدم برنامه ریزی و اهتمام لازم برای مقابله با تحریم‌های نفتی است. جلسات اوپک با حضور زنگنه هر بار از سوی رسانه‌های اصلاح طلب به طور حماسی و پر دستاورد گزارش می شود اما در حوزه عمل دیده می شود که مشکلات بسیاری گریبانگیر ایران در فروش نفت وجود دارد.

نمایندگان در این زمینه مطرح می کنند: «عدم اهتمام کافی جهت عرضه ثابت نفت خام در بورس انرژی و عدم توجه به ظرفیت تولید محصولات پالایشگاهی جهت ارتقای رشد اقتصادی کشور از دیگر ضربات و خسارات مدیریتی آقای زنگنه بر سند نفت و گاز بوده و نشان می‌دهد ایشان نه تنها در این مدت اهتمام عملی برای مقابله با تحریم‌ها از خود بروز نداده بلکه تقریباً همه روزنه‌های موجود جهت بی اثر کردن تحریم‌ها را خواسته یا ناخواسته محدود کرده است.»

با این حساب در حوزه نفت مشکلات تلنبار شده زیادی وجود دارد که ممکن است در آینده بحران زا شود و مسائل دیگری بوجود بیاورد. از این رو اظهار نگرانی نمایندگان پیش ازآنکه این مشکلات به بحران تبدیل شود می تواند نوعی بررسی و تفحص از سوی مقامات بالادستی نظام جمهوری اسلامی برای نظارت بر حوزه انرژی کشورمان در این مقطع را شکل دهد که به نظر می رسد نه تنها لازم و ضروری و بلکه می تواند مفید باشد. اهتمام سران قوا به بررسی این موضوع می تواند در سروسامان دادن به مشکلات نفتی کشور و آینده بخش انرژی کشور کمک شایان توجهی باشد